Informacja Publiczna Przetworzona
Zgodnie z orzecznictwem sądów administracyjnych informacją przetworzoną jest taka gotowa informacja (dokument), którą na dzień złożenia wniosku, podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej nie dysponuje. Do udostępniania informacji publicznej przetworzonej po stronie podmiotu zobowiązanego podjęte muszą być pewne dodatkowe czynności, które w szczególności polegają na sięgnięciu np. do dokumentacji źródłowej.
Uzyskanie informacji przetworzonej jest możliwe w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego.
W przeciwieństwie do informacji prostej, przy której od osoby chcącej ją uzyskać nie wolno żądać wykazania interesu prawnego lub faktycznego, udostępnienie informacji przetworzonej wymaga wykazania, że jej uzyskanie jest uzależnione od istnienia szczególnie istotnego interesu publicznego.
Poprzez użycie zwrotu "szczególnie istotne" ustawodawca wprowadził kwalifikowaną formę interesu publicznego, bowiem nie wystarczy, aby udzielenie informacji było istotne z punku widzenia interesu publicznego, ale musi być ono "szczególnie istotne" . Wnioskodawca musi więc wykazać, że informacje które zamierza uzyskać, nie dotyczą wyłącznie jego interesu, że działa on w interesie publicznym, a sprawa o której chce zostać poinformowany ma szczególne znaczenie dla funkcjonowania odpowiedniego szczebla organów samorządu terytorialnego.
W sytuacji, gdy podmiot zobowiązany do udzielenia informacji publicznej nie dysponuje na dzień złożenia wniosku gotową informacją, a jej udostępnienie wymaga podjęcia dodatkowych czynności polegających na sięgnięciu np. do dokumentacji źródłowej, wtedy wytworzenie dokumentu żądanej treści wskazywać będzie na proces jej przetworzenia. Wówczas żądana informacja będzie miała charakter informacji przetworzonej, tj. takiej, która co do zasady wymaga dokonania stosownych analiz, obliczeń, zestawień statystycznych połączonych z zaangażowaniem w ich pozyskanie określonych środków osobowych i finansowych.
Zgodnie z
orzecznictwem w tej materii, pojęcie "interesu publicznego" jest
pojęciem niedookreślonym, nieposiadającym zwartej, zapisanej formuły na
gruncie obowiązującego prawa.
Interes publiczny odnosi się w swej istocie do spraw związanych z funkcjonowaniem państwa oraz innych ciał publicznych jako pewnej całości, szczególnie z funkcjonowaniem podstawowej struktury państwa. Skuteczne działanie w granicach interesu publicznego wiąże się z możliwością realnego wpływania na funkcjonowanie określonych instytucji państwa w szerokim tego słowa znaczeniu.
W zakresie prawa dostępu do informacji oznacza to, że interes publiczny istnieje wówczas, gdy uzyskanie określonych informacji mogłoby mieć znaczenie z punktu widzenia funkcjonowania państwa, np. w konsekwencji usprawniałoby działanie jego organów. W sytuacji zatem braku interesu publicznego w danej sprawie, organ zobowiązany do udzielenia informacji publicznej przetworzonej powinien wydać decyzję odmawiającą udzielenia żądanej informacji z takim właśnie uzasadnieniem.
Podkreślić jednak należy, iż wnioskodawca, występujący o udostępnienie informacji publicznej, na etapie składania wniosku nie musi wiedzieć, że żądana przez niego informacja ma charakter informacji publicznej przetworzonej, a zatem w momencie formułowania i kierowania wniosku nie musi wskazywać powodów, dla których spełnienie jego żądania będzie szczególnie istotne dla interesu publicznego.
To podmioty zobowiązane do
udostępnienia informacji publicznej muszą wykazać, że objęte wnioskiem
żądanie dotyczy informacji publicznej o charakterze przetworzonym i mogą
odmówić jej udostępnienia tylko wtedy, gdy wnioskodawca nie wykaże
istnienia interesu publicznego.
Ustawa o dostępie do informacji
publicznej kształtuje prawo do informacji w takim zakresie, w jakim
dotyczy organów władzy publicznej w szerokim rozumieniu tego pojęcia.
Reguluje zarówno zakres podmiotowy, jak i przedmiotowy stosowania
ustawy, procedurę i tryb.
W bardzo wąskim zakresie odsyła do
przepisów ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. - Kodeks postępowania
administracyjnego (t.j. Dz.U. 2000 nr 98 poz. 1071 ze zm.) stanowiąc, że
jedynie w kwestii wydania decyzji stosuje się Kpa. Należy więc przyjąć,
że procedura dostępu do informacji publicznej uregulowana jest w tej
ustawie w sposób kompleksowy.
Zgodnie z art. 14 ust. 2 ustawy o
dostępie do informacji publicznej, jeżeli informacja publiczna nie może
być udostępniona w sposób lub w formie określonych we wniosku, podmiot
obowiązany do udostępnienia powiadamia pisemnie wnioskodawcę o
przyczynach braku możliwości udostępnienia informacji zgodnie z
wnioskiem i wskazuje, w jaki sposób lub w jakiej formie informacja może
być udostępniona niezwłocznie. W takim przypadku, jeżeli w terminie 14
dni od powiadomienia wnioskodawca nie złoży wniosku o udostępnienie
informacji w sposób lub w formie wskazanych w powiadomieniu,
postępowanie o udostępnienie informacji umarza się.
Charakter żądanej informacji publicznej wpływa nie tylko na prawo dostępu do niej, ale również determinuje sposób rozpoznania sprawy związanej z dostępem do informacji publicznej (a więc także to, w jakiej formie miałoby dojść do jej udostępnienia) .
Przepis art. 14 ust.
2 ww. ustawy uzależnia możliwość uzyskania informacji publicznej
(zarówno informacji przetworzonej, jak i nieprzetworzonej) od sposobu
lub formy, w jakich wnioskodawca życzyłby sobie jej udostępnienia.
Innymi słowy, gdy organ nie może zrealizować wniosku zgodnie z żądaniem
winien poinformować wnioskodawcę, w jakim przypadku i w jaki sposób
(dotyczy też formy) byłoby to możliwe.
W świetle cytowanego wyżej art. 14 ust. 2 przedmiotowej ustawy dysponent informacji publicznej przetworzonej winien więc powiadomić pisemnie wnioskodawcę o przyczynach braku możliwości udostępnienia żądanej informacji z uwagi na to, iż ma ona charakter informacji publicznej przetworzonej i wskazać, że jej udostępnienie może nastąpić niezwłocznie po wykazaniu powodów, dla których spełnienie jego żądania będzie szczególnie istotne dla interesu publicznego.
W przypadku gdy wnioskodawca w terminie 14 dni w ogóle nie ustosunkuje się do wezwania, wówczas zajdzie podstawa do wydania decyzji o umorzeniu postępowania o udostępnienie informacji (art. 16 ust. 1 ustawy).
Z kolei, gdy wnioskodawca, ustosunkowując się do wezwania, nie wykaże istnienia interesu publicznego, wtedy organ powinien wydać decyzję odmawiającą udzielenia żądanej informacji