Czym jest przemoc domowa?
Przemoc domowa to jednorazowe albo powtarzające się umyślne działanie lub zaniechanie, wykorzystujące przewagę fizyczną, psychiczną lub ekonomiczną, naruszające prawa lub dobra osobiste osoby doznającej przemocy domowej, w szczególności:
- narażające tę osobę na niebezpieczeństwo utraty życia, zdrowia lub mienia;
- naruszające jej godność, nietykalność cielesną lub wolność, w tym seksualną;
- powodujące szkody na jej zdrowiu fizycznym lub psychicznym, wywołujące u tej osoby cierpienie lub krzywdę;
- ograniczające lub pozbawiające tę osobę dostępu do środków finansowych, możliwości podjęcia pracy lub uzyskania samodzielności finansowej;
- istotnie naruszające prywatność tej osoby lub wzbudzające u niej poczucie zagrożenia, poniżenia lub udręczenia, w tym podejmowane za pomocą środków komunikacji elektronicznej.
WAŻNE!!!
Przemoc to nie to samo co konflikt!
To co odróżnia przemoc od konfliktu, to przewaga sił jednej ze stron. W przemocy jest ona zawsze po stronie sprawcy, w przypadku konfliktu - zrównoważona. Konflikt nie musi być przemocą. Jeżeli w trakcie kłótni nie są naruszane dobra osobiste żadnej ze stron konfliktu, nie jest zadawana krzywda drugiej osobie, a działania wynikające z nieporozumienia nie powodują cierpienia to jest to konflikt.
Przemoc domowa jest procesem i zazwyczaj przebiega według cyklicznie pojawiających się w ich związkach zdarzeniach. Na cykl przemocy składają się trzy następujące po sobie fazy:
- Faza pierwsza to faza narastania napięcia.
Charakteryzuje się wyczuwalnym wzrostem napięcia, drażliwości osoby stosującej przemoc, narastającymi sytuacjami konfliktowymi pomiędzy partnerami. Przemoc przybiera tu formę werbalną, stosunkowo łagodną. Osoba stosująca przemoc częściej może sięgać po alkohol lub substancje psychoaktywne. Osoba doświadczająca przemocy usiłuje natomiast za wszelką cenę opanować sytuację, przeprasza osobę krzywdzącąza swoje zachowanie.
- Druga faza to faza ostrej przemocy.
W tej fazie napięcie wzrasta, aż następuje wybuch agresji, dochodzi do ataku. Zachowanie osoby stosującej przemoc staje się bardzo nieprzewidywalne, gwałtowne. Wybuchy gniewu wywołują najczęściej małe drobiazgi. Dochodzi do eksplozji zachowań agresywnych, które mogą objawiać się używaniem przemocy fizycznej, można zaobserwować też silne natężenie agresji słownej.
Osoba doświadczająca przemocy stara się uspokoić osobę krzywdzącą i ochronić siebie. Po zakończeniu wybuchu przemocy często jest oszołomiona, odczuwa wstyd i przerażenie, jak również złość i bezradność.
- Ostatnia faza to faza „miesiąca miodowego”.
Po napaści osoba stosująca przemoc wyraża skruchę, przeprasza, obiecuje poprawę, stara się znaleźć zewnętrzne wytłumaczenia dla swojego zachowania. Dzięki takiemu zachowaniu osoba doznająca przemocy zaczyna wierzyć, że osoba krzywdząca zmieniła się i akt przemocy był tylko incydentem.
Cykle takie mogą trwać przez wiele lat, przy czym zwykle fazy „miodowego miesiąca”, skracają się, natomiast wydłużają i bardziej dramatycznie przebiegają fazy narastania napięcia i gwałtownej przemocy. To co kiedyś w fazie „miodowego miesiąca” było przyjemnością przekształca się w unikanie przykrości i bólu. Zdarza się, ze po pewnym czasie faza miodowego miesiąca zanika całkowicie i pozostają tylko dwie fazy.
Specjaliści wyróżniają pięć podstawowych form przemocy domowej, gdzie poszczególne formy najczęściej występują w połączeniu z innymi:
- Fizyczna– najbardziej widoczna i najtrudniejsza do ukrycia, od szturchania, popychania, ciągnięcia za włosy, uszy, aż po zachowania powodujące ostre urazy fizyczne wymagające hospitalizacji. To właśnie jej drastyczne przykłady są pokazywane przez media.
- Psychiczna – najtrudniejsza do udowodnienia, często zaczyna się niepostrzeżenie, od ignorowania czyichś potrzeb, krytykowania poglądów, zazdrości, ograniczania kontaktów z bliskimi, po oskarżanie, poniżanie, wyśmiewanie, upokarzanie, szantażowanie i groźby.
- Ekonomiczna/materialna – uniemożliwianie podjęcie pracy, dostępu do wspólnych środków finansowych i dóbr materialnych, odbieranie zarobionych pieniędzy, niszczenie własności, niełożenie na utrzymanie rodziny;
- Seksualna– przedmiotowe traktowanie drugiej osoby w celu zaspakajania własnych potrzeb seksualnych, zmuszanie do nieakceptowanych przez partnera praktyk i zachowań seksualnych (od sytuacji zmuszania do oglądania pornografii po gwałt);
- Zaniedbanie– najczęściej stosowane wobec dzieci, a objawiające się niezaspokajaniem ich podstawowych potrzeb emocjonalnych i fizycznych. O zaniedbaniu mówimy w przypadku odrzucenia emocjonalnego dziecka, braku zainteresowania jego rozwojem, problemami, a także zdrowiem i higieną.
- Cyberprzemoc: prześladowanie, zastraszanie, nękanie, agresja elektroniczna.
Inny rodzaj zachowań przemocowych:
- niszczenie rzeczy osobistych,
- demolowanie mieszkania,
- wynoszenie sprzętów domowych i ich sprzedawanie,
- pozostawianie bez opieki osoby, która z powodu choroby, niepełnosprawności bądź wieku nie może samodzielnie zaspokoić swoich potrzeb,
- zmuszanie do picia alkoholu,
- zmuszanie do zażywania środków odurzających, substancji psychotropowych lub leków.
Doświadczasz przemocy domowej, bądź jesteś jej świadkiem?
Możesz zmienić swoje życie zaczynając od:
- rozmowy z zaufaną osobą. Powiedz o tym przyjacielowi, rodzinie, sąsiadom, pracownikowi ośrodka pomocy społecznej, pielęgniarce, lekarzowi, dzielnicowemu.
- wiary że masz w sobie siłę, by dokonać zmiany w swoim życiu, zadzwoń w sytuacji zagrożenia zdrowia i życia.
- nie usprawiedliwiania sprawcy przemocy. Nikt nie ma prawa bić, poniżać i krzywdzić drugiego człowieka w żaden sposób. Przemoc jest przestępstwem, za które odpowiedzialność ponosi sprawca.
- zgłoś się do instytucji pomocowej, specjaliści udzielą Ci pomocy psychologicznej, prawnej, socjalnej, opracowują indywidualny plan pomocy mający na celu przezwyciężenie sytuacji kryzysowej.
- w razie doznania obrażeń ciała zgłoś się niezwłocznie do lekarza po pomoc medyczną. Lekarz wystawi bezpłatne zaświadczenie o przyczynach i rodzaju uszkodzeń ciała mających związek z aktem przemocy.
Zadzwoń, a otrzymasz pomoc i wsparcie
- Policja – tel.: 112
- Komenda Powiatowa Policji w Suchej Beskidzkiej, ul. Mickiewicza 42, tel. 47 83 28 211,
- Dzielnicowi: tel.: 662 027 288
- asp. Maciej Pytlowski, rejon działania: Stryszawa, Krzeszów, Targoszów
- asp. Mariusz Rybski (asp. Maciej Pytlowski – czasowe zastępstwo), rejon działania: Lachowice, Kuków, Kurów, Pewelka, Hucisko
- Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, 34- 205 Stryszawa 18, tel: 33 876 48 82,
poniedziałek – piątek 7:30-15:30wtorek 8:00- 16:00 - Zespół Interwencji Kryzysowej w Suchej Beskidzkiej, ul. Mickiewicza 31, tel.: 33 874 21 01
- Prokuratura Rejonowa w Suchej Beskidzkiej, ul. Piłsudskiego 23, tel. 33 874-24-60
2025-04-16
Autor: