GMINA STRYSZAWA

KURÓW

Miejscowość leżąca w Paśmie Pewelskim Beskidu Średniego na wys. ok. 620m. Osada powstała w XVI w. i należała do państwa ślemieńskiego i parafii Ślemień. W 1864 mieszkaniec Kurowa - Jan Maciej Kryjak przeznaczył fundusze na budowę kaplicy. Wzniesiono jedynie dzwonnicę. Podczas II wojny światowej Niemcy zrzucili z niej dzwon, który następnie został ukryty przez mieszkańców wsi. Pomimo niewielkiego uszkodzenia - służy on do tej pory. 
We wsi drewniana stoi kaplica z obrazem Matki Bożej z 1826 r., oraz posąg Chrystusa upadającego pod krzyżem z początków XIX w., a także drugi podobny posąg z 1831 roku umieszczony wewnątrz murowanej kaplicy, pochodzącej z 1938 r. 

Kurów to także punkt wypadowy w Beskid Średni - na Wajdów Groń (677 m) Baków (766 m). a na trasie turysta może odpocząć na malowniczych górskich polanach i łąkach. 

Skąd się wzięła nazwa Kurów i Jeżowice?
Nim wyjaśnimy pochodzenie nazwy Kurów, kilka słów poświęćmy Jeżowicom. Niemal na każdej mapie turystycznej lub też drogowej zaznaczany jest Jeżowski Dział. Na mapach turystycznych jest to osiedle należące do Kurowa; na mapach drogowych to najczęściej samodzielna wieś. Mało tego, na mapach drogowych brakuje często Kurowa, a jest właśnie Jeżowski Dział. Skąd ta sytuacja? 

Podobnie jak w poprzednim miesiącu, kiedy to wyjaśnialiśmy pochodzenie nazwy Stryszawa, tak i teraz nieodzowną pomocą służyć nam będzie "Dziejopis Żywiecki" Andrzeja Komonieckiego. Pod koniec wieku XVII i na początku XVIII, kiedy to Komoniecki pisał swe dzieło, Jeżowice i Kurów istniały jako dwie osobne wsie. Jeżowice obejmowały w przybliżeniu obszar obecnego pierwszego Kurowa (do dziś nazywanego czasem Jezowicami), Kurów był wsią wysuniętą bardziej na północ (dzisiejszy tzw. drugi Kurów). Nazwa Jeżowice pojawia się przy opisie rzek Państwa Suskiego: "Potym Lachówka. Ta płynie od polany albo lasu Kobylej Głowy tak nazwanego (...) jednym potokiem, a drugim od Kurowa i Jeżowic, wsiów, i w pół wsi Lachowic się schodzą". Komoniecki rozróżnia tu dwie osobne wsie, podobnie jak kilka stron dalej gdzie wyjaśnia "Nazwiska wsi Państwa Ślemieńskiego skąd poszły z dawności". Tam również pojawiają się nazwy Kurów i Jeżowice jako osobne wsie. A jak Komoniecki wyjaśnia nazwę Jeżowice? "Jeżowice, iż jeżów więcej nigdziej, jako tam, najdowano". 

Kiedy połączono oficjalnie Jeżowice z Kurowem, tego nie wiemy. Wiemy jednak skąd pochodzi nazwa tej drugiej miejscowości. Nim ją jednak wyjaśnimy warto wspomnieć, że jest to nazwa dość często występująca w Polsce. Wsi o tej nazwie jest kilkanaście. Najbardziej znany Kurów położony jest na Płaskowyżu Nałęczowskim nad rzeką Kurówką (prawy dopływ Wisły). Wieś identyfikuje się z wymienionym w "Kronice" Galla Anonima "Castrum Galli", co tłumaczy się jako "Gród Kura". W herbie tegoż Kurowa jest biały kogut ze złotym dziobem, grzebieniem i szponami na czerwonym polu. 

Duże podobieństwo znaleźć możemy w herbie "naszego" Kurowa. Jest to krocząca złota kura z czerwonym grzebieniem na białym polu. Podobnie jak w powyższym przykładzie, kojarzenie nazwy wsi z herbem nie będzie do końca słuszne. Komoniecki wyjaśniając "Nazwiska wsi Państwa Ślemieńskiego skąd poszły z dawności" pisze: "Kurów przezwana wieś, iż tam dzicy kogutowie albo kurowie mnożyli się i gniazda swoje miewali, gdy lasem to przedtym pole było". Jakiego ptaka Komoniecki nazwał dziką kurą? Pierwszy z rodziny kurowatych jaki może nam przyjść na myśl, a którego spotkać możemy na co dzień, to bażant. Problem polega jednak na tym, że ten piękny ptak pochodzi z Azji, a w Polsce został aklimatyzowany! Gdy w XVI w. zakładano Kurów bażantów prawdopodobnie tu jeszcze nie było. A jakie ptaki mogli spotkać pierwsi osadnicy? Wszystko na to wskazuje, że mogły być to kuropatwy (podobne do kury) i głuszce (podobne do koguta). 

Brak innych źródeł i niezwykła erudycja Komonieckiego sprawiają, że po raz kolejny opieramy się na jego kronice, a zamieszczone w Dziejopisie Żywieckim wyjaśnienie nazwy Kurów i Jeżowice przyjmujemy jako bardzo wiarygodne.